SAVER: gestructureerd werken bij incidenten

In 2000 werd de ‘SAVER’ methodiek geïntroduceerd; een systematische aanpak van incidenten met slachtoffers met levensbedreigende letsels. Verkennen, redden en bevrijden in zeven stappen. Een recept voor snelle, veilige en effectieve technische hulpverlening, in het belang van slachtoffers en hulpverleners. Zeventien jaar later bewijst de SAVER methodiek nog steeds zijn meerwaarde, zeker nu bij technische hulpverlening steeds meer rekening moet worden gehouden met nieuwe trends, zoals sterkere autoconstructies en alternatief aangedreven voertuigen. De kracht van een methodische aanpak.

Methodiek
“SAVER geeft hulpverleners handvatten om systematisch, stap voor stap, grip te krijgen op het incident”, legt SAVER-instructeur Jaap de Geus uit. Falck biedt al bijna zeven jaar SAVER-trainingen aan in de klantenkring van brandweerkoprsen, nationaal en internationaal, maar De Geus stelt vast dat de vraag naar de cursussen stabiliseert. “Er gebeurt heel veel in het domein van de technische hulpverlening en het specialisme mag best een nieuwe boost krijgen. Want brandweerlieden worden geconfronteerd met nieuwe verschijnselen, zoals hybride voertuigen en nieuwe brandstofsoorten, zoals LNG, CNG en waterstof. Ook worden de kooiconstructies van auto’s steeds sterker en doen materialen op basis van carbon hun intrede in de automarkt. Al die ontwikkelingen zijn van invloed op de hulpverleningstactiek en –techniek en vragen ook meer aandacht voor de veiligheid van de hulpverleners. SAVER is een beproefde methodiek die veiligheid en effectiviteit in hulpverlening combineert. Het kan een steun zijn voor brandweerkorpsen in het professionaliseren van hun operationele procedures en hun opleidings- en oefenbeleid.”

Informatie, schouwen en bevrijden
SAVER telt zeven processtappen die hulpverleners helpen geen belangrijke zaken over het hoofd te zien en bij elke stap na te denken over de effecten van hun handelen op volgende fasen van de hulpverlening. Dat begint al bij de benadering van het ongeval in stap 1. Via de meldkamer wordt zoveel mogelijk beschikbare info opgevraagd om het team goed voor te bereiden op de inzet, eventuele gevaren tijdig te onderkennen en een veilige aanrijroute te kiezen als mogelijk gevaarlijke stoffen in het spel zijn. Stap 2 is de ‘schouwfase’, waarin de bevelvoerder tot zijn beeld-, oordeels- en besluitvorming komt. Zo krijgt hij onder andere zicht op de diverse passieve en actieve veiligheden in een verongelukt voertuig en op speciale risico’s zoals bijzondere brandstoftypen. In stap 3 maakt de brandweer het mogelijk dat het medisch team veilig bij het beknelde slachtoffer kan, stap 4 en 5 verlopen gelijktijdig en betreffen de traumazorg door de ambulancedienst en het MMT en ‘ruimte maken’ door de brandweer, acties ter voorbereiding op het uitnemen van het slachtoffer in stap 6. Stap 7 is de evaluatiefase. Wat hebben we geleerd van het incident en hoe kunnen we dat terugkoppelen naar opleiding en training?

Nieuwe inzichten
De SAVER-trainingen die RelyOn Nutec Fire Academy verzorgt zijn multidisciplinaire cursussen van drie of vijf dagen. De meerwaarde van het multidisciplinaire karakter zit volgens De Geus in het delen van kennis en het afstemmen van werkwijzen, doordat hulpverleners met verschillende werkculturen leren door elkaars bril naar een incident te kijken. “De afgelopen jaren is met name het ambulanceveld tot andere inzichten gekomen, die ook van invloed zijn op de werkzaamheden van de brandweer bij een ongeval”, aldus De Geus. “Het idee dat een slachtoffer na een hoogenergetisch ongeval moet blijven zitten totdat de brandweer de benodigde ruimte heeft gecreëerd, is gedateerd. De ambulancezorg werkt meer volgens het principe dat, wie zichzelf nog goed kan bewegen, met ondersteuning zelf uit mag stappen of met minimale ingrepen uit het wrak wordt gehaald. Dus geen hele daken meer van auto’s knippen als het volgens het oordeel van de medische hulpverleners niet nodig is. Dat scheelt kostbare tijd. Tijdens SAVER-trainingen krijgen ambulancemedewerkers en brandweerlieden een goed beeld van elkaars belangen en werkwijzen. Zo ontstaat wederzijds begrip. Hulpverleners van brandweer, ambulancedienst en Mobiele Medische Teams, die samen de SAVER-training hebben gevolgd, merken dat de samenwerking soepeler verloopt en dat er sneller en doelgerichter wordt gewerkt bij de bevrijding van ongevalsslachtoffers.”

Meer informatie 
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met ons Customer Services centre via 0181 376 666 of fireacademy@nl.relyonnutec.com.